Jak działają wykrywacze metali? - wszystko, co musisz wiedzieć przed zakupem
Wykrywacze metali w ostatnich latach cieszą się jeszcze większą popularnością niż dawniej, co wynika m.in. ze zmieniających się w Polsce przepisów prawa, które mają jeszcze bardziej ułatwić legalne zajmowanie się tym hobby. Również coraz więcej osób chętnie eksploruje różne tereny w poszukiwaniu zaginionych przedmiotów i ukrytych skarbów.
Nasz poradnik powstał z myślą o osobach, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z wykrywaczami. Przedstawiamy w nim zasady działania tego sprzętu, podpowiadamy, jaki wykrywacz wybrać na początek, opowiadamy o tym co można znaleźć za pomocą wykrywacza, a także dzielimy się innymi praktycznymi informacjami.
Zasada działania wykrywacza metali – wyjaśnienie
Wykrywacz metali wyposażony jest w cewkę poszukiwawczą o owalnym kształcie, która wysyła fale elektromagnetyczne w głąb ziemi. Kiedy w jej zasięgu znajduje się metalowy przedmiot, generuje on własne pole magnetyczne, które zakłóca fale emitowane przez detektor. Urządzenie rejestruje te zakłócenia i sygnalizuje miejsce, w którym warto rozpocząć poszukiwania. Zazwyczaj wykrywacz sygnalizuje obecność metalu głośnym dźwiękiem, czasem wibracjami lub drganiami, a w niektórych nowoczesnych modelach także informacją na wyświetlaczu. Inne elementy wykrywacza metali to:
- Panel sterujący — służy do modyfikowania i regulowania pracy wykrywacza.
- Sztyca wykrywacza — kij stanowiący konstrukcyjną podstawę urządzenia. Obecnie występują też sztyce składane, które ułatwiają transport i przechowywanie detektora.
- Bateria — odpowiada za zasilanie detektora.
Jaki wykrywacz metali kupić na początek?
Zakup wykrywacza metali bez odpowiedniego przygotowania to częsty błąd początkujących poszukiwaczy. Niewłaściwy wybór może prowadzić do frustracji i szybkiego zniechęcenia się do hobby. Przed zakupem warto dokładnie przeanalizować następujące cechy wykrywacza:
- Prostota obsługi — wybierz wykrywacz z intuicyjnym i czytelnym menu. Na początku lepiej unikać modeli, które wymagają ręcznego ustawiania wielu parametrów.
- Zastosowanie i rodzaj terenu – zastanów się, w jakim terenie będziesz korzystać z wykrywacza. Przykładowo, jeśli planujesz poszukiwania w wodzie, wybierz model w pełni wodoodporny.
- Czułość i głębokość wykrywania – wyższa częstotliwość (np. 80 kHz) sprawdza się lepiej przy wykrywaniu małych przedmiotów blisko powierzchni, natomiast niższa (np. 3–8 kHz) jest skuteczniejsza przy wykrywaniu większych obiektów na większych głębokościach. Warto pamiętać, że zbyt wysoka czułość może powodować niestabilną pracę urządzenia i generować fałszywe sygnały.
- Zasięg wykrywacza — określa, jak głęboko i na jakiej powierzchni detektor może wykryć metalowe przedmioty. Małe obiekty, takie jak monety czy biżuteria, zwykle wykrywane są na głębokości 10–30 cm, większe przedmioty na 50–70 cm, a naprawdę duże obiekty mogą być wykrywane nawet do 1,5–2 m. Wybierając wykrywacz, zwróć uwagę na jego zasięg – pomoże Ci to skuteczniej planować poszukiwania.
- Funkcja dyskryminacji – dzięki niej wykrywacz potrafi rozróżnić różne rodzaje metali. Jeśli interesuje Cię np. złoto lub srebro, możesz ustawić detektor tak, aby ignorował inne metale, np. żelazo czy aluminium. Dzięki temu Twoje poszukiwania stają się bardziej precyzyjne i mniej czasochłonne. Sprawdź wykrywacze z funkcją rozróżniania obiektów.
- Waga i ergonomia – wykrywacz nie powinien być za ciężki, ponieważ będziesz go często nosić godzinami. W miarę możliwości sprawdź, czy wygodnie trzyma się go w dłoni i czy można dostosować jego wysokość. Militaria.pl, oprócz sprzedaży online, dysponuje także 11 salonami stacjonarnymi, w których możesz osobiście przetestować wiele modeli wykrywaczy.
- Ekran na panelu kontrolnym – pozwala łatwo odczytać informacje o wykrytym metalu, głębokości przedmiotu, ustawieniach urządzenia czy poziomie baterii. Jasny, czytelny ekran ułatwia pracę, zwłaszcza w trudnych warunkach oświetleniowych. Jeśli ekran wykrywacza nie ma podświetlenia to zawsze możesz dokupić latarkę czołową.
- Dedykowane aplikacje – niektóre wykrywacze można połączyć ze specjalnymi aplikacjami na telefon, które pozwalają rejestrować i analizować znalezione przedmioty.
Od monet po biżuterię – co jeszcze można znaleźć wykrywaczem metali?
Detektory metali mogą wykrywać różne przedmioty, od najmniejszych jak np. monety czy guziki po dużo większe obiekty. Za pomocą wykrywacza można znaleźć:
- Monety – zarówno współczesne, jak i historyczne.
- Biżuteria – pierścionki, bransoletki, naszyjniki, kolczyki, broszki.
- Artefakty i przedmioty historyczne – medale, guziki, klamry, ozdoby dawnych rzemieślników.
- Odznaczenia wojskowe – medale, odznaki, emblematy wojskowe.
- Amunicja i broń – pociski, łuski, elementy broni palnej lub białej (należy zachować ostrożność i powiadomić odpowiednie służby).
- Elementy pojazdów lub całe pojazdy – fragmenty starych samochodów, rowerów, maszyn rolniczych, a czasem nawet całe porzucone pojazdy.
Wykrywacze metali a prawo – podstawowe zasady
W Polsce posiadanie wykrywacza metali jest legalne, ale amatorskie poszukiwania zabytków są obecnie regulowane prawnie i wymagają pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków, z dokładnym wskazaniem miejsca, czasu i zgodą właściciela terenu. Decyzja powinna być wydana w ciągu miesiąca, a poszukiwania nie obejmują stanowisk archeologicznych.
Wielu amatorów poszukiwania skarbów niecierpliwie czeka na wejście w życie nowych przepisów, które uproszczą legalne używanie wykrywaczy metali. Obecnie przewiduje się, że nowe przepisy dotyczące używania wykrywaczy metali wejdą w życie 1 stycznia 2027 roku, co uprości legalne poszukiwania skarbów i związane z nimi procedury. Nie będzie potrzeby uzyskiwania pozwolenia konserwatorskiego na amatorskie poszukiwania ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych, w tym zabytków archeologicznych. Wystarczy jedynie zgłoszenie poszukiwań do specjalnego rejestru za pomocą mobilnej aplikacji.
Jeżeli natomiast poszukujemy współczesnych przedmiotów, takich jak zgubiona biżuteria czy pieniądze, nie trzeba żadnego pozwolenia, choć zawsze wymagana jest zgoda właściciela terenu. Na plażach morskich i słodkowodnych można szukać współczesnych rzeczy bez żadnych zezwoleń.
Jakie są rodzaje wykrywaczy metali? – od prostych do zaawansowanych modeli
Wykrywacze można podzielić na trzy główne rodzaje:
- PI (Pulse Induction) – wysyłają impulsy elektromagnetyczne i wykrywają echo od metali. Dobre na głębokości i w trudnym terenie (plaże, woda), ale mniej precyzyjne i nie rozróżniają metalu. Zużywają dużo energii.
- BFO (Beat Frequency Oscillator) – starsza, prosta konstrukcja wykrywająca zmiany częstotliwości generatora. Mała czułość i wrażliwość na warunki zewnętrzne.
- VLF (Very Low Frequency) – pracują na niskich częstotliwościach, co zapewnia dobrą czułość i penetrację gruntu. Zwykle mają funkcję dyskryminacji metali oraz wyświetlacz wskazujący rodzaj i właściwości metalu.
Wykrywacze można też podzielić na:
- Wykrywacz metali klasyczny — standardowy detektor do poszukiwań na lądzie. Wyposażony w regulowany uchwyt i wyświetlacz.
- Wykrywacz metali podwodny — wodoodporny detektor przeznaczony do pracy w wodzie (np. przy nurkowaniu).
- Ręczny detektor (pinpointer) — małe, poręczne urządzenie do szybkiego zlokalizowania znaleziska. Może być również wodoodporne. Sprawdza się w miejscach, do których nie może dotrzeć większy detektor.
Przegląd polecanych i popularnych wykrywaczy metali dla początkujących
Aby ułatwić wybór pierwszego wykrywacza metali, przedstawiamy trzy popularne modele, które sprawdzają się szczególnie dla początkujących poszukiwaczy. Są one proste w obsłudze, wytrzymałe i oferują funkcje niezbędne do nauki oraz pierwszych samodzielnych poszukiwań.
- częstotliwość pracy: 15 kHz
- 2-stopniowa dyskryminacja obiektów
- funkcja Pinpoint
- 3 tryby pracy
- 3 poziomy czułości
- wskaźnik głębokości
- ekran LCD
- funkcja automatycznego wyłączenia oraz alarm
- częstotliwość 5,82 kHz
- 2 tryby pracy
- 5-poziomowy wskaźnik głębokości
- 3-tonowa identyfikacja dźwiękowa
- funkcja PinPoint
- monochromatyczny wyświetlacz LCD
- automatyczna redukcja zakłóceń
- niska waga
- częstotliwość pracy: 15 kHz
- 30-stopniowa regulacja czułości
- redukcja zakłóceń EMI
- wskazanie głębokości celu
- automatyczne i manualne strojenie do gruntu
- monochromatyczny wyświetlacz LCD z podświetleniem
- wodoszczelność: do 3 m
- obsługa Bluetooth
Wykrywacze metali w ofercie MILITARY
W ofercie sklepu MILITARY znajdziesz szeroki wybór wykrywaczy metali, zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych poszukiwaczy. Oferujemy renomowane marki, takie jak: Minelab, Nokta, Quest Metal Detectors czy Rutus.
Oprócz klasycznych wykrywaczy metali, w naszej ofercie dostępne są także ręczne pinpointery, które ułatwiają precyzyjne lokalizowanie znalezisk w ziemi. To idealne uzupełnienie wyposażenia na poszukiwania dla każdego detektorysty, niezależnie od poziomu doświadczenia.
