Żywność liofilizowana – co to jest i jakie ma zastosowanie?
Żywność liofilizowana początkowo była przeznaczona dla astronautów, jednak dzięki wdrożeniu jej masowej produkcji stała się dostępna dla każdego. Obecnie cieszy się dużą popularnością wśród żołnierzy oraz osób zajmujących się aktywnościami outdoorowymi, takimi jak np. survival, bushcraft, turystyka, wspinaczka czy żeglarstwo.
Z tego poradnika dowiesz się: co to jest żywność liofilizowana, jak jest wytwarzana, jakie są jej właściwości i w jakich sytuacjach sprawdzi się najlepiej.
Co to jest żywność liofilizowana?
Żywność liofilizowana to rodzaj żywności, którą przetwarza się w specjalnym procesie zwanym liofilizacją. Polega on na wysuszeniu zamrożonej żywności przy użyciu obniżonego ciśnienia. Podczas tego procesu z żywności usuwa się od 70 do nawet 96 % wody. Dzięki temu zatrzymywany jest rozwój mikroorganizmów i znacznie spowalniane są procesy enzymatyczne. Żywność poddana procesowi liofilizacji zachowuje swoją naturalną strukturę i właściwości, lecz jej waga ulega znacznemu zmniejszeniu.
Liofilizacja składa się z trzech etapów:
- Zamrażanie produktu: temperatura zamrażania produktu może się różnić w zależności od tego, jak i co jest liofilizowane, ale zazwyczaj temperatury są bardzo niskie, sięgające nawet kilkudziesięciu stopni poniżej zera.
- Sublimacja: zamrożony produkt jest poddawany działaniu obniżonego ciśnienia, co powoduje sublimację wody, czyli przejście ze stanu stałego w gaz.
- Osuszanie: w tej fazie woda znajdująca się w produkcie po sublimacji jest delikatnie odparowywana, pozostawiając żywność suchą, bez wilgoci.
Jak przygotować żywność liofilizowaną do spożycia? Otóż wystarczy zalać ją ciepłą lub zimną wodą. Sposób zależy od wybranej potrawy, należy stosować się do instrukcji znajdującej się na opakowaniu.
Żywność liofilizowana - kiedy warto po nią sięgnąć?
Żywność liofilizowana ma pewne cechy, które sprawiają, że idealnie sprawdza się w warunkach outdoorowych, jednak nie ma żadnych przeszkód, aby spożywać ją częściej. Nie jest to obecnie produkt przeznaczony wyłącznie dla żołnierzy czy himalaistów. Co za tym idzie, można zabrać go nawet do pracy czy szkoły. Jest to szczególnie przydatne, gdy nie masz dostępu do kuchni lub restauracji, a chcesz zjeść coś pożywnego i smacznego. Ten rodzaj żywności świetnie sprawdzi się również na wycieczce pieszej, rowerowej, w trakcie aktywności survivalowej, na biwaku oraz podczas wielu innych aktywności.
Warto dodać, że żywność liofilizowana może być szczególnie przydatna w sytuacjach kryzysowych, takich jak: klęski żywiołowe czy przerwy w dostawie prądu.
Zalety żywności liofilizowanej
Żywność liofilizowana ma wiele zalet, takich jak:
- Długi okres przydatności do spożycia - wynosi on zazwyczaj kilka lat.
- Temperatura - żywność liofilizowana nie wymaga przechowywania w urządzeniach chłodzących. Może być magazynowana w temperaturze pokojowej przez długi czas (nawet przez kilka lat).
- Niska waga - proces liofilizacji redukuje wagę potraw nawet o 90% w porównaniu do wagi przed liofilizacją.
- Proste przygotowanie - wystarczy zalać żywność wymaganą ilością z reguły gorącej wody oraz dokładnie wymieszać i odczekać kilkanaście minut. Nie ma potrzeby gotowania czy przygotowywania skomplikowanych posiłków. Sprawdza się to bardzo dobrze podczas podróży, gdy dostęp do tradycyjnych urządzeń, takich jak kuchenki, jest ograniczony lub niemożliwy.
- Brak konieczności korzystania z naczyń - co dla niektórych może być zaletą, posiłki są dostarczane w opakowaniach, do których wlewa się wodę i z których bezpośrednio spożywa się posiłek.
Wartości odżywcze żywności liofilizowanej
Pod względem składników odżywczych żywność liofilizowana nie różni się znacząco od świeżej żywności. Proces liofilizacji nie sprawia, że żywność traci składniki odżywcze, takie jak: witaminy, minerały i białko.
Żywność liofilizowana a termin przydatności
Żywność liofilizowana ma bardzo długi termin przydatności do spożycia. Przez wiele lat może być przechowywana w temperaturze pokojowej bez konieczności chłodzenia lub zamrażania. Na opakowaniu producent zwykle umieszcza datę ważności, która wskazuje, jak długo produkt nadaje się do spożycia.
W przypadku popularnych produktów liofilizowanych, takich jak Lyo Food, informację o okresie przydatności znajdziesz na opakowaniu. U tego producenta wynosi ona 5 lat.
Szeroki wybór wśród żywności liofilizowanej
Oferta żywności liofilizowanej jest bardzo zróżnicowana i obejmuje dania z różnych kuchni świata. Bez względu na preferencje żywieniowe można znaleźć odpowiednie opcje, czy to dla wegetarian, mięsożerców czy osób szukających owocowych przekąsek.
Oto kilka przykładów dań liofilizowanych, które można znaleźć na rynku, na przykładzie producenta Lyo Food i Trek'n'Eat:
- dania mięsne: wieprzowina z ryżem, chili con carne, kuskus z kurczakiem,
- dania roślinne: wegetariański makaron bolognese, warzywna jambalaya, wegańskie danie z ziemniaków i prażonej cebuli,
- owoce i przekąski: liofilizowane owoce (truskawki, jabłka, wiśnie),
- batony liofilizowane: wysoko energetyczne przekąski z owoców (np. wiśni, jabłek),
- smoothie: liofilizowane smoothie (np. z malinami, rabarbarem) z dodatkiem proszku białkowego.
Czy żywność liofilizowana jest zdrowa?
Żywność liofilizowana jest zdrowa, ponieważ zachowuje swoje początkowe właściwości, czyli:
- cechy organoleptyczne (smak, zapach, konsystencja),
- zawartość kaloryczną,
- wartość odżywczą i biologiczną (witaminy, chelatowane minerały, aminokwasy, enzymy).
Ze względu na to, że żywność liofilizowana jest suszona w stanie zamrożonym, zawarte w niej składniki odżywcze nie ulegają degradacji.
Oferta żywności liofilizowanej w MILITARY.PL
W MILITARY.PL dostępna jest żywność liofilizowana takich marek jak: Lyo Food, Tactical Foodpack, Adventure Food czy Trek'n'Eat. W naszej ofercie znajdziesz dania inspirowane potrawami z różnych stron świata, np. azjatyckie przysmaki. Oczywiście nie zapomnieliśmy o tradycyjnych polskich daniach, takich jak bigos.
Wśród naszych propozycji nie brakuje również dań przygotowanych specjalnie z myślą o wegetarianach. Przykładem mogą być wegetariańskie burgery - pełnowartościowy posiłek, który zaspokoi apetyt i dostarczy niezbędnych składników odżywczych.
Dla fanów owoców mamy coś specjalnego. Proponowane przez nas liofilizowane smoothie z białkiem w proszku to idealne rozwiązanie dla tych, którzy chcą wspomóc swoje mięśnie podczas długotrwałych ćwiczeń.
Polecamy także owoce liofilizowane, które są świetnym dodatkiem do śniadania na obozie lub smaczną przekąską podczas górskich wędrówek.